Trong quá trình sử dụng Linux, việc tạo và chỉnh sửa file là một trong những điều quan trọng bạn sẽ phải làm, đặc biệt nếu bạn đang có ý định làm quen với shell scripting. Một trong những trình soạn thảo văn bản dòng lệnh phổ biến nhất trên Linux là GNU nano. Nó được cài đặt sẵn trên hầu hết các bản phân phối Linux hiện đại.
GNU nano hỗ trợ các tính năng quan trọng như Syntax Highlighting, tìm kiếm và thay thế văn bản, kiểm tra chính tả, mã hóa UTF-8, v.v. Ngoài ra, đối với người mới làm quen với linux, nó dễ sử dụng hơn các lựa chọn thay thế giàu tính năng như Vim và Emacs.
Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn cách cài đặt và sử dụng GNU nano để làm việc với các file trên Linux.
Cách cài đặt GNU nano trên Linux
Tùy thuộc vào bản phân phối Linux của bạn, GNU nano có thể đã được cài đặt sẵn. Mở terminal và chạy lệnh nano --version để kiểm tra xem nó có sẵn không. Nếu dòng lệnh phản hồi bằng số phiên bản thì bạn đã cài đặt nano.
Nếu không, bạn cần cài đặt nano. Sau đây là cách cài đặt trên các phiên bản Linux phổ biến.
Trên Debian/Ubuntu
Nếu bạn đang sử dụng Debian hoặc Ubuntu, hãy mở terminal và chạy lệnh
sudo apt update Sau đó chạy:
sudo apt install nano* Chú ý: Bạn nên chạy lệnh sudo apt update trước để đảm bảo rằng chỉ mục của gói cục bộ của bạn được cập nhật và đồng bộ với các kho lưu trữ từ xa. Điều này giúp ngăn ngừa các sự cố tiềm ẩn như cài đặt các gói lỗi thời hoặc không tương thích.
Trên RHEL/CentOS
Trên các bản phân phối RPM-based, để cài đặt GNU nano, chạy lệnh sau:
sudo yum install nano Trên các hệ thống mới hơn sử dụng trình quản lý gói DNF, hãy chạy:
sudo dnf install nanoTrên Arch Linux
Để cài đặt GNU nano trên các bản phân phối Arch Linux, chạy lệnh:
sudo pacman -S nanoCách mở và thoát GNU nano
Để mở một file bằng GNU nano, bạn hãy mở Linux terminal và chạy lệnh nano . Lúc này GNU nano sẽ được mở, cho phép bạn tạo file mới.
Để thoát file, nhấn Ctrl + X . Trình chỉnh sửa sẽ đóng ngay lập tức. Tuy nhiên, nếu bạn nhập một số văn bản vào một tệp trống, nano sẽ hỏi bạn có muốn lưu các thay đổi trước không.
Nếu bạn không muốn lưu các thay đổi của mình, hãy nhấn N để thoát trình chỉnh sửa ngay lập tức. Nếu không, nhấn Y , sau đó nhập tên tệp (ví dụ: text.txt ) và nhấn Enter để thoát.
Cách làm việc với files trong GNU nano
Làm việc với các tập tin là chức năng chính mà bạn cần khi sử dụng nano. Bạn cần biết cách mở tệp, tạo tệp mới, sao chép, cắt, dán và lưu các thay đổi. Sau khi nắm vững những điều cơ bản này, bạn sẽ dễ dàng sử dụng nano hơn trong tương lai.
Mở file trên nano
Để mở một file hiện có bằng nano, bạn phải biết tên và phần mở rộng của file này. Nếu bạn nhập sai tên và phần mở rộng của file, nano sẽ hiểu rằng bạn muốn tạo một tệp mới.
Bạn cần truy cập tới vị trí lưu file bằng câu lệnh. Sau đó chạy lệnh sau để mở file.
nano filename.extension
Ví dụ: Nếu bạn muốn mở một file blogcntt.txt, chạy lệnh sau:
nano blogcntt.txtChú ý: Hãy nhớ rằng tên tập tin có phân biệt chữ hoa chữ thường.
Tạo, chỉnh sửa file
Trong nano, bạn có thể tạo file theo hai cách. Đầu tiên là bằng lệnh nano kèm theo tên file. Thứ hai là mở trình chỉnh sửa, sau đó lưu các thay đổi của bạn và nhập tên file.
Để tạo một file trong nano, hãy chạy lệnh sau:
nano filename.extensionnano sẽ mở một file text mới. Ngoài ra bạn cũng có thể chạy lệnh nano để mở một file trống.
Việc chỉnh sửa file trong nano không quá phức tạp. Bạn chỉ việc nhập những gì bạn muốn theo cách thông thường. Nếu cần nhảy về đầu hoặc cuối dòng thì nhấn lần lượt Ctrl + A hoặc Ctrl + E
Bạn có thể nhấn Ctrl + V để đi tới cuối file hoặc Ctrl + Y để về đầu. Nếu bạn có một tệp lớn trải dài trên nhiều trang, Ctrl + Y sẽ cuộn lên một trang và Ctrl + V sẽ xuống một trang.
Tìm kiếm trong file
Để tìm kiếm trong file text, nhấn CTRL + W. Nhập giá trị vào và nhấn Enter. Để tiếp tục tìm với cùng một đoạn text, nhấn ALT + W.
Nếu bạn muốn tìm và thay thế văn bản, nhấn CTRL+W rồi CTRL+R và nhập text bạn muốn tìm và thay thế nó. Editor sẽ cho bạn xem text đó trước. Bạn có thể nhấn Y để thay thế 1 text hoặc A để thay thế toàn bộ text khớp.
Để hủy chức năng tìm kiếm, nhấn tổ hợp phím phím Ctrl+C. Thao tác này sẽ đưa bạn trở lại màn hình Nano chính.
Copy, cut và paste trong nano
Để sao chép văn bản bằng nano, hãy mở văn bản mà bạn muốn sao chép và đặt con trỏ ở đầu. Tiếp theo, nhấn Alt+A hoặc Option+A để mở công cụ chọn văn bản của nano. Sau đó, nhấn phím mũi tên tiến (>) trên bàn phím cho đến khi toàn bộ văn bản bạn muốn sao chép được phủ nền trắng.
Nhấn tổ hợp phím Alt + 6 để copy text hoặc Ctrl + K để cut. Di chuyển đến nơi bạn muốn paste hoặc cut văn bản đến và nhấn Ctrl + U để dán.
Lưu file và thoát nano
Sau khi đã làm việc xong với file, bạn có thể lưu nó lại bằng cách nhấn tổ hợp phím Ctrl + O. Xác nhận lại bằng cách nhấn Enter.
Nếu bạn muốn lưu các thay đổi sang file khác, hãy đổi tên file thành tên khác trước khi nhấn Enter. Sau đó, thoát nano bằng cách nhấn Ctrl + X.
